Page 49 - Söz İile Dergisi Sayı 3

ğitim insanoğlunun hayatındaki en önemli unsur- “Engelli bireylerin haklarını ulusal düzeyde garanti
Elardan biridir. Toplum içinde var olabilmek için altına alan ve 2005 yılında yürürlüğe giren 5378
gerekli olan bütün süreçlerin yolu eğitimden geçmek- sayılı Engelliler Hakkında Kanun’a göre engellile-
tedir. Eğitim yaşam dizgesinde sahip olunması gere- rin eğitim alması hiçbir gerekçeyle engellenemez;
ken bilgi, birikim, donanıma ulaşmak için çıkılan bir engelliler, özel durumları ve farklılıkları dikkate alı-
yoldur. Bilimsel bir süreç olan bu yolda bireylerin narak, yaşadıkları çevre ile bütünleştirilmiş ortam-
eğitimi kapasitelerine yeteneklerine göre farklılıklar larda, eşitlik temelinde, yaşam boyu eğitim olana-
gösterse de amaç aynıdır. Platon; eğitim, bedene ğından ayrımcılık yapılmaksızın yararlanırlar.”
ve ruha, yetenekli olduğu (yetkinliği) mükemmelliği (Engelliler Hakkında Kanun, 5378, 2005)
vermektir derken bireyin toplum için faydalı olabi-
leceği yeteneklerini keşfetmesine olanak sağlayıp Engelli Çocukların Eğitimindeki Amaçlar:
çevresi ile uyumlu yaşamasını ve bireyin gelişmesine
katkıda bulunmasından bahsetmektedir. Eğitim her- - Yetenekleri doğrultusunda iş ve meslek haya-
kes için geçerli olan bir durumdur. Bireyin zihinsel tına hazırlamak
ya da bedensel engelinin onun eğitim hakkını olum- - Temel yaşam becerilerini geliştirmek
lu ya da olumsuz olarak etkilemesi beklenemez. - Sosyal hayata hazırlamak
- Kendine yeterli bir birey olmasını sağlamak
Engellilik - İhtiyaçlarını karşılayabilecek seviyeye getirmek
- Devamlı öğrenme alışkanlığı ve becerisi ka-
Bedensel, zihinsel, duygusal ve sosyal özelliklerin- zandırmak
de belirli bir oranda fonksiyon kaybına neden olan
organ yokluğu ya da bozukluğu demektir. Bu bo- Sonuç olarak, engellilik durumu bireylerin hayatını
zukluk sonucu normal hayatını yaşayamayan kişiye zorlaştırmaktadır. Engelli bireylerin yaşamını kolay-
engelli denir. (Efe, 2008) Her bireyin engeli kendi- laştırmak, temel haklarını öğretmek eğitim yolun-
ne özgüdür. Aynı adı taşısalar bile bireye özgü olan dan geçmektedir. Hiçbir sınırlama olmaksızın eğitim
bu engel durumu; kültürel, sosyal, siyasal, bireyin alan engelli birey temel haklarının farkında olduğu
biyolojik yapısı gibi durumlardan dolayı engel ol- kadar hayatını düzene sokabilecek yeteneklerinin
maktan çıkabilir. de farkına varacaktır. Bu yüzden engelli bireylerin
eğitimleri için engelli birey ve ailesi eğitim hakları
Engelli Çocukların Eğitim Hakkı konusunda bilinçlendirilmeli ve eğitimleri konusunda
yönlendirilmeler yapılmalıdır.
Engelli insanlar, yaşam fonksiyonlarını diğer insan-
lar gibi kullanamadıkları için daha dezavantajlı bir
konumda olmaktadırlar (Şirin, 2019: 132). Engelli
bireyleri hayata hazırlama konusunda farklı yakla-
şımlar geliştirmek gerekebilir. Bu farklı yaklaşımların
temel hareket noktası engelli bireylerin etkin bir şe-
kilde yaşamalarını sağlamak için önlemler almaktır.
Bu önlemler, engelli bireylerin toplumdan dışlanma- KAYNAKÇA
sını engelleyip onları hayata kazandırmayı hedef-
lemelidir. Çocuklar engelleri yüzünden duygusal, 1.Adem Efe, Engelli Birey ve Ailelerin Sorunları,
fiziksel birçok olumsuzluk ile mücadele ederken bu Toplumdan Beklentileri ve Din, İstanbul: Rağbet Ya-
tarz farklı yaklaşımlara daha çok ihtiyaç duymakta- yınları, 2008.
dırlar. Bu sebeple toplumda yaşayan her birey gibi 2.Engelliler Hakkında Kanun, 5378, (1/3/2005),
engelli bireylerin de haklarını etkin kullanabilmek, 20/03/2021 tarihinde Engelliler Hakkında Kanun,
yeterli bilgi ve kabiliyete ulaşabilmek için eğitime 5378: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMe-
ihtiyaçları vardır. tin/1.5.5378-20130425.
3.Memduh Cemil Şirin, Engelli Çocukların Eğitim
Engelli olan ya da olmayan bütün bireyler, insan Hakkı: İdarenin Görevlerine Dair Hukuki Bir Değer-
onuruna yakışan bir hayat seviyesine ulaşabilmek lendirme, Çocuk ve Medeniyet, 2, 2019, ss. 131-
için, en azından temel düzeyde eğitim alma hakkına 158.
sahiptir (Demirtaş, 2019: 44). Nitekim 2005 yılında 4. Zülfü Demirtaş, Uluslararası Antlaşmalar Çerçe-
düzenlenen kanun ile de her çocuğun engeli olup ol- vesinde Engellilerin Eğitim Hakkı, Türkiye İnsan Hak-
mama durumuna ve derecesine bakılmadan eğitim- ları ve Eşitlik Kurumu Akademik Dergisi, 2, 2019, ss.
den faydalanma hakkı bulunduğu kesinleştirilmiştir. 39-59.