Page 33 - Söz İle Sayı 2

KURTULUŞ MEŞALESİ, “Buradayız, bir yere gitmiyoruz!” mesajını çok sağ-
19 MAYIS RUHU VE lam bir şekilde vermiştir.
ATATÜRK’ÜN ŞEHRİ Peki neydi bu 19 Mayıs ruhu? 19 Mayıs
ruhu; esarete karşı hürriyetin, işgale karşı birliğin,
SAMSUN teslimiyete karşı vatanseverliğin, yok oluşa karşı var
oluşun, Türk milleti için hazırlanan ölüm fermanına
“Türkler öldürülebilir ama asla mağlup edilemezler.” karşı kıyamın, ümitsizliğe karşı mücadelenin, kor-
Napolyon kuya karşı dirilişin ruhuydu. 19 Mayıs ruhu, Samsun
kıyılarından yükselen yüksek inanç ve bağımsızlık
Milletlerin hayatlarında tarihi dönüm nok- ruhudur. Bu ruh yüreği vatan sevgisiyle dolu insan-
taları hep vardır. Bu dönüm noktaları daima yeni ların, ezilen, hor görülen mazlum milletlerin uyanış
olayların tetikleyicisi olmuştur. Tarihin kalbine kırk ruhudur. Tarihin en eski milletlerinden olan necip
düğüm atmış, tarihe adalet ve zarafet katmış asil milletimizin yeniden ayağa kalkmasını sağlayan
Türk milleti hiç olmadığı kadar zor günler geçirme- ruhtur.
ye başlamıştı. Osmanlı Devleti uzun zamandır yıp- Türk milletinin içinde zaten var olan ba-
ranıyor, toprak kayıpları yaşıyordu. Son döneminde ğımsızlık ruhunun ateşini yine Türk milletinin ye-
Trablusgarp ve Balkan Savaşlarıyla da bu çöküş iyice tiştirdiği genç bir subay yakmıştır. Mustafa Kemal
hız kazanmıştı. Büyük umutlarla girdiğimiz I. Dün- Paşa… Nitekim Kurtuluş Savaşı’nın sonunda İngil-
ya Savaşı’nda da işler istediğimiz gibi gitmemişti. tere Başbakanı, parlamentoda kendisine yöneltilen
Pek çok cephede üstün gayretler ve direniş göster- suçlama ve tenkitleri şöyle cevaplamıştı: “Yüzyıllar
miş olsak da savaştan mağlup ayrılmıştık. Savaşın nadir olarak dâhi yetiştirir. Şu talihsizliğimize bakın
sonunda şartları çok ağır bir antlaşma imzalamıştık. ki 20. yüzyılın dâhisi Türklere nasip oldu ve kader
Bu antlaşmanın gereği olarak galip devletler güzel onu bizim karşımıza çıkardı.” Mustafa Kemal Ata-
vatanımızın her bir köşesini işgal etmeye başlamıştı. türk, Türk milletinden aldığı güç ve ilhamla, milleti
tek ülkü etrafında toplamayı başarabildi. Milletiy-
Galip devletlerin işgal hareketlerinden güç le beraber içine düşülen zor durumdan kurtularak
alan Anadolu’daki azınlıklar da silahlı çeteler halin- etrafındaki sinsi kuşatmayı yarıp çıkabilmiştir. Ba-
de örgütlenip bu toprakların asıl sahibi olan Türk- ğımsızlık mücadelesinin yol haritasını en iyi şekilde
lere saldırmaya başlamışlardı. Türkler artık şairin planlayıp uygulamaya koyabilmiştir. Son limanımız
dediği gibi “Öz vatanlarında garip öz vatanlarında olan Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ni kurucu kadro-
parya” ydılar. Tarih, bütün bu işgaller yaşanırken larla beraber sağlam temeller üzerine inşa etmiştir.
onlara karşı koyacak genç bir subayı da Osmanlı or-
dusunun içerisinde hazırlıyordu. Atalarımız, gelecek nesillere karşı sorumlu-
luklarını en iyi şekilde yerine getirerek bizlere ay-
Bu genç subay daha sonra bütün dünyanın dınlık bir istikbal hazırladılar. 19 Mayıs’ın “Gençlik
dehasına saygı duyacağı Mustafa Kemal’di. Mus- ve Spor Bayramı” olarak kutlanıldığı göz önüne alı-
tafa Kemal Paşa, Anadolu’da yaşananları yakinen nırsa Türk gençlerine çok önemli görev ve sorum-
takip ediyordu. Anadolu’ya geçmek, işgallere karşı luluklar düşmekte. Gençlerimiz 19 Mayıs’ta Sam-
durmak, bağımsızlık ve hürriyet yolunda adımlar sun’da tutuşan özgürlük meşalesini her şartta daha
atmak için fırsat kolluyordu. Samsun ve yöresinde da ileriye taşımak zorundadırlar. Bu görevi yerine
silahlı Rum çetelerinin çıkarmış olduğu huzursuz- getirirken geriye dönüp baktıklarında arkalarında
luklar ona aradığı imkânı sağlamıştı. 9. Ordu Müfet- tarihe sığmayan bir mazilerinin olduğunu görecek-
tişi olarak İstanbul’dan ayrılıp Samsun’a gidecekti. ler ve bundan güç alacaklardır.
16 Mayıs 1919’da Yunanlılar İzmir’i işgal ederken
onları ileride hüsrana uğratacak Mustafa Kemal Nur Baki Çakmak
Paşa da Samsun’a doğru yola çıkmıştı.

19 Mayıs 1919’da Samsun’da yakılan kur-
tuluş meşalesi kısa sürede yurdun dört bir yanında
yankılar uyandırmıştı. Samsun’dan yayılan kıvılcım,
bütün yurtta bağımsızlık ve hürriyet ateşine dönüş-
müştü. 19 Mayıs ruhu dalga dalga tüm Anadolu’ya
yayılmıştı. Amasya, Erzurum, Sivas, Ankara ve ni-
hayetinde İzmir’den yükselen sesler bütün dünyaya

26